Platforma dialogu polsko-żydowskiego
 
 
 

ŻYCIE PRZECIĘTE; Joanna Wiszniewicz
OPOWIEŚCI POKOLENIA MARCA
Wydawnictwo Czarne 2008.

Na książkę składa się trzydzieści długich i pełnych emocji rozmów Autorki z przedstawicielami pierwszego powojennego pokolenia polskich Żydów, którzy urodzili się i wychowali w różnych miastach i miasteczkach komunistycznej Polski, tu przeżyli Marzec - swoje pierwsze i podstawowe generacyjne doświadczenie - a obecnie mieszkają albo nadal w Polsce albo, wyemigrowawszy po Marcu ’68, w USA. Ten niezwykły dokument - oparty na rozmowach wybranych ze zgromadzonej przez Autorkę w latach dziewięćdziesiątych dużo szerszej kolekcji wielogodzinnych i wielodniowych wywiadów typu „oral history” - jako pierwszy, jak dotąd, penetruje tak głęboko i na tak szeroką skalę powojenne przemiany i komplikacje losów i tożsamości polskich Żydów. Za pośrednictwem relacji Rozmówców książka wprowadza Czytelnika do różnych środowisk żydowskich i pokazuje różne aspekty powojennego doświadczenia polskich Żydów, nie ograniczając się jedynie do portretowania pierwszej postholocaustowej generacji, ale prezentując też zaobserwowane przez Rozmówców (i pełne sprzeczności) postawy ich rodziców-Ocaleńców wobec żydostwa, a także postawy ich dzieci (dziś dwudziesto-trzydziestoletnich), których żydostwo jest zaskakująco dla Rozmówców śmiałe i demonstracyjne.

Z rozmów Joanny Wiszniewicz wyłaniają się różnorodne, fascynujące losy ludzkie, rozmaite drogi życiowe, i odmienne sposoby zmagania się z doznaną krzywdą. Myślę, że nie można tej krzywdy w żaden sposób naprawić, ale można o niej mówić i można pozwolić mówić ludziom, którzy jej doznali. Można dopuścić ich do głosu. Takim właśnie - ważnym, mocnym głosem jest książka Joanny Wiszniewicz.

JOANNA WISZNIEWICZ - z wykształcenia polonistka. Pracuje w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie. Zajmuje się problemem tożsamości polskich Żydów, zwłaszcza powojennej generacji. Do tej pory opublikowała książki: Z Polski do Izraela. Rozmowy z pokoleniem ’68 („Karta", 1992); A jednak czasem miewam sny. Historia pewnej samotności Joannie Wiszniewcz opowiedziana (Agencja Wydawnicza TU, Warszawa 1996), książka wyróżniona w konkursie literackim Fundacji Kultury 1996 oraz opublikowana po angielsku And Yet I Still Have Dreams. A Story of a Certain Loneliness (Northwestern University Press, Evanston, Illinois 2004). Opublikowała również szereg tekstów naukowych, min. Pierwsze powojenne pokolenie polskich Żydów. Rodzicielski przekaz pamięci Holocaustu a tożsamość żydowska („Biuletyn Żydowskiego Instytutu  Historycznego” nr 3/1999) oraz Dzieci i młodzież pochodzenia żydowskiego w szkołach śródmiejskich Warszawy lat sześćdziesiątych XX wieku („ResPublica Nowa” nr 1/2004).