Przywracanie pamięci

W Dąbrowie Tarnowskiej trawa realizacja programu "Przywróćmy pamięć" Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Jego zadaniem jest przełamywanie istniejących w świadomości społecznej uprzedzeń ukazując prawdziwe oblicze współistnienia Polaków i Żydów. Organizatorzy chcą też ocalić przed zapomnieniem pozostałości po różnorodności kulturowej przedwojennej Galicji. W stolicy Powiśla Dąbrowskiego realizuje go grupa młodzieży z Gimnazjum nr2 we współpracy z miejscowym domem kultury. W jego ramach odbywają się cykle spotkań podczas, których łamane są kolejne z dziesięciu pieczęci zawierające tajemnice z wiedzy o żydowskiej kulturze i religii. Dotychczas otwarto 3.
Pierwsza była wprowadzeniem do programu i formą gry terenowej na dąbrowskim cmentarzu żydowskim. Zapoznano się z historią Żydów w Polsce a zwłaszcza na ziemi tarnowskiej oraz ich kulturą. Drugą pieczęć młodzi ludzie otwarli w Izbie Pamięci Żydów. Dotyczyła roli kobiety i mężczyzny w kulturze żydowskiej. Ostatnia mówiła natomiast o m.in. znaczeniu gminy żydowskiej. Prezentowane są także filmy dotyczące holocaustu. Obecnie młodzież gromadzi zdjęcia i dokumenty odnoszące się do obecności i losu wyznawców Religii Mojżeszowej na Ziemi Dąbrowskiej. Materiały obejmują okres dwudziestolecia międzywojennego i samą wojnę. Zgodnie z tym, co ustalono uczniowie na bieżąco prezentują swoje dokonania na stronie internetowej szkoły, Dąbrowskiego Domu Kultury oraz Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.

Program "Przywróćmy pamięć" prowadzony jest po raz czwarty. Ma formę edukacyjną i obejmuje 150 szkół. Będzie trwał do czerwca 2009 roku. W Dąbrowie Tarnowskiej został nakierunkowany na m.in. zajęcie się cmentarzem żydowskim - co nastąpi wiosną, naukę przygotowywania tradycyjnych potraw kuchni żydowskiej, zbieranie materiałów na temat związku historii miasta ze wspomnianym narodem oraz poznawanie jego tradycji, kultury i religii. Organizatorzy chcą pokazać prawdę na temat współistnienia na tym terenie Polaków i wyznawców Religii Mojżeszowej oraz zachować w pamięci to, co ci drudzy pozostawili po sobie.
Część z dokonań gimnazjaliści zaprezentują na forum szkoły oraz na organizowanych rok rocznie przez Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 i Dąbrowski Dom Kultury "Dniach Pamięci o Holocauście" w kwietniu 2009 roku. Projekt zostanie także pokazany na uroczystym podsumowaniu tegorocznej edycji w Warszawie. Ważne będzie jego zaprezentowanie podczas Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego, które w stolicy Powiśla Dąbrowskiego odbędą się 24 maja. Planowany jest koncert muzyki klezmerskiej na specjalnie stworzonej scenie obok synagogi. Młodzież pokaże także inscenizację tradycyjnych zaślubin, nawiązujących do tradycji żydowskich obrzędów sprzed wieku.

Anna Hudyka

Więcej o Synagodze w Dąbrowie Tarnowskiej