Trwały od rana do późnego wieczora. Pierwszym punktem obchodów było otwarcie przez metropolitę gdańskiego abp. Tadeusza Gocłowskiego i naczelnego rabina Polski Michaela Schudricha wystawy starodruków judaistycznych i chrześcijańskich. Uczniowie trzech gdańskich szkół średnich spotkali się z arcybiskupem i rabinem, pytając nie tylko o stosunki między chrześcijanami i Żydami, ale także o kryzys wiary wśród młodych. "Dla mnie jesteście >młodszymi braćmi w wierze<" - zapewnił Schudrich, wyjaśniając, że Talmud nie mówi, iż wszyscy muszą być Żydami. "Jeśli wszyscy poznamy, że jest jeden Bóg i to zmieni nasze życie na bardziej moralne, to już będzie dużo".

"Co to znaczy, że idziemy do nieba?" - takie pytanie stało się podstawą debaty teologa i rabina, w której wzięli udział Michael Schudrich i ks. Andrzej Luter. Obaj zwracali uwagę, że tylko Bóg jest sędzią, a człowiek nie może wyrokować, kogo czeka niebo, a kogo piekło lub - wedle części tradycji żydowskiej - unicestwienie.

Że nie ma konfliktu między nauką a wiarą i że obie sfery uzupełniają się i wzbogacają, zapewniali podczas dyskusji panelowej etyk i filozof z KUL s. prof. Barbara Chyrowicz, współprzewodniczący ze strony żydowskiej Polskiej Radzie Chrześcijan i Żydów Stanisław Krajewski - z zawodu matematyk, oraz transplantolog prof. Bolesław Rutkowski z Gdańskiej Akademii Medycznej. Krajewski wraz z Maciejem Kozłowskim - byłym ambasadorem RP w Izraelu i redaktorem "TP", oraz Wojciechem Szczurkiem - od 1998 r. prezydentem Gdyni, uczestniczyli także w debacie nad tym, czy przekonania religijne mogą być przeszkodą w służbie publicznej. Jak mówił Kozłowski, trudno sobie wyobrazić społeczeństwo nie oparte na jakimś systemie wartości, a te, jak na razie, wypływają z przekonań religijnych. "Zbyt ekskluzywne traktowanie religii prowadzi jednak do nieszczęść" - podkreślał. Krajewski stwierdził natomiast, że religijność, choć nie powinna, może być przeszkodą w służbie publicznej. Przywołał historię spotkania na Uniwersytecie Warszawskim, na które został zaproszony. Organizowano je w piątek wieczorem, gdy dla Żydów rozpoczyna się szabas. Podsumowując dyskusję, redaktor naczelny "Więzi" Zbigniew Nosowski przypomniał, że - jak pokazują badania socjologiczne - im bardziej ludzie są religijni, tym bardziej angażują się społecznie.

Były ambasador Izraela w Polsce Szewah Weiss i minister obrony Radosław Sikorski wzięli udział w debacie pt. "Czy polityka może być narzędziem pokoju". "Jeśli mój rabin i metropolita gdański siedzą razem, to już jest początek pokoju" - mówił Weiss. Potem uczestnicy debat udali się na Cmentarz Nieistniejących Cmentarzy, który upamiętnia wszystkie zniszczone nekropolie Trójmiasta. Rabin Schudrich odmówił nad symbolicznymi mogiłami psalm 23, "Pan jest moim pasterzem", abp Gocłowski zaś, po łacinie, psalm "Miserere". Wieczorem w kościele św. Jana w Gdańsku odbyła się modlitwa wspólna chrześcijan i żydów, prowadzona przez bp. Mieczysława Cisłę i rabina Macieja Pawlaka (na początku przeczytano fragment Tory, w którym Bóg mówi: "Jestem, który Jestem"), a wieczorem w Klubie Politechniki Gdańskiej odbył się koncert "Jazzmeni na klezmerską nutę" z udziałem Tomasza Stańki i Bester Quartet.

***

Dzień Judaizmu obchodzono w całym kraju. W Poznaniu w jego ramach odbyła się 16 stycznia dyskusja "Co dalej z dialogiem chrześcijańsko-żydowskim w Polsce?". Odpowiadający do niedawna w Episkopacie za dialog z Żydami abp Stanisław Gądecki jako przykład wykorzystywania historii przeciwko osobom innej narodowości bądź religii przywołał kontrowersje wokół zbrodni dokonanej w 1941 r. w Jedwabnem. Zdaniem biorącego udział w debacie Stanisława Krajewskiego, "chrześcijaństwo jest pozytywne z naszego, żydowskiego punktu widzenia, bo dzięki tej religii kategorie biblijne zostały rozszerzone na miliardy ludzi i stały się znane w całym świecie. Chciałbym, żeby tak samo pozytywnie myśleli o nas, wyznawcach judaizmu, chrześcijanie" - stwierdził.

W Kielcach w ramach obchodów Dnia Judaizmu odbyło się 16 stycznia spotkanie o tradycji lektury Tory i Biblii z udziałem rabina Schudricha i ks. prof. Józefa Kudasiewicza, biblisty. Lublinianie w ramach obchodów Dnia Judaizmu spotkali się z prof. Władysławem Bartoszewskim, w Krakowie przedstawiciele tutejszej gminy żydowskiej gościli na odprawianym przez kard. Stanisława Dziwisz nabożeństwie w bazylice franciszkanów.

Tygodnik Powszechny